با جوشاندن ریشه گیاه شیرین بیان و تبخیر بخش عمده آب آن، مادهای سیاه رنگ (مایل به قهوهای) به دست میآید که همان عصاره است. این ماده به دو صورت جامد و شیره عرضه میگردد. عصاره شیرین بیان در پزشکی، داروسازی، صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعددی دارد. کاربرد اصلی این ماده، شیرین کردن فرآوردههای غذایی است، چون ۵۰ برابر قند (ساکاروز) شیرینی دارد و علاوه بر این، خواص دارویی هم دارد.
شیرین بیان گیاهی خودرو است که در بسیاری از نقاط ایران رویش دارد و در بسیاری از مراتع و کشتزارها به عنوان علف هرز محسوب می شود. در منابع طب سنتی ایران از این گیاه به عنوان سوس نام برده می شود و این گیاه را به عنوان گیاه گرم و تر معرفی کرده اند و کاربردهای مختلفی برای آن ذکر شده است.
این گیاه در موارد زیر و تحت نظرات پزشک متخصص طب سنتی ایران کاربرد دارد:
-
- مهم ترین و شناخته شده ترین موارد مصرف شیرین بیان برای رفع مشکلات معده مانند بدهضمی های معده، نفخ، التهابات معده، درد معده، ورم معده و ترش کردن است که تاثیر بسیاری دارد.
- شیرین بیان در درمان سرفه و به عنوان نرم کننده سینه و حلق هم کاربردهای موثری دارد.
- از عصاره شیرین بیان برای رفع مشکل گوشه کردن ناخن و دفع عفونت آن می توان استفاده کرد.
- شیرین بیان برای برطرف کردن عفونت ادراری، زخم های کلیه و مثانه و درمان تب های طولانی مدت هم بسیار مفید است.
- شیرین بیان ملین و در واقع تلیین کننده ی مزاج است.
- در موارد التهاب زبان (زبان قرمز و یا ترک خورده) به صورت مکیدنی یا دهان شویه کاربرد دارد.
- کمپرس چشم در ورم ملتحمه یا بلفاریت با شیرین بیان موثر خواهد بود.